طراحی ساختمان از کجا شروع میشود؟

آموزش طراحی ساختمان

طراحی ساختمان و شروع آن یکی از جاده های تاریک هار مهندس سازه میتواند باشد.در بسیاری از سمینار ها و کنفرانس های خودم زمانی که با بسیاری از مهندسین و دانشجویان گرامی در حال صحبت و پرسش و پاسخ هستم، اکثر این دوستان در مورد پله ی شروع طراحی ساختمان مسکونی از من پرسش های فراوانی را میپرسند و تصور میکنم زمانی که بسیاری از این عزیزان در حال طراحی ساختمان فولادی و یا بتنی با ایتبس هستند همانند این موضوع میباشد که در جاده ی تاریکی قرار دارند.جاده ای که تمامی این افراد سعی میکنند با موفقیت به پایان برسانند.

طراحی ساختمان به‌صورت کلی بر اساس معیار های مهندسان معماری، مهندسان سازه و قوانین هر کشور صورت میگیرد. تمام پروژه‌های ساختمانی نیازمند سرویس‌های طراح ساختمان است که معمولاً یک معمار یا مهندس ساخت که دارای مدرک باشد، است. در پروژه‌های کوچک‌تر و ساده‌تر معمولاً به یک فرد حرفه‌ای و دارای مدرک نیاز نیست و طراحی این پروژه‌ها معمولاً زیر دست یک طراح ساختمان، نقشه‌کش یا یک طراح داخلی و پیمان‌کا ر می‌باشد. اما پروژه‌های بزرگ‌تر و پیچیده‌تر نیازمند خدمات عده ی زیادی از افراد حرفه‌ای و آموزش دیده که تحت نظارت یک معمار باشند، است.

ولی متاسفانه زمانی که در ابتدای کار خود هستیم هیچ دیدی از طراحی ساختمان خودمان ( با هر تعداد طبقه ای که دارد) نداریم.با این وجود چگونه میتوانیم به دنبال ضوابط طراحی ساختمان های بلند برویم و چگونه میتوانیم به یکی از نخبگان طراحی ساختمان تبدیل شویم؟

در این مقاله از سری مقالات تخصصی عمران از شهر نوین عمران و معماری قصد داریم تا با شما در مورد داستان شروع یک طراحی ساختمان صحبت کنیم و بیان کنیم که آیا ابتدا طراحی داخلی ساختمان در اولویت میباشد و یا طراحی خارجی ساختمان یک بار برای همیشه این موضوع را حل کنیم.

همان‌طور که در فیلم بالا مشاهده کردید تمامی ما مهندسان عمران یک جاده ی تاریک را در سر راه خودمان داریم که نمیدانیم از کجا شروع کنیم.اجازه بدید ابتدا در مورد کل مهندسی عمران صحبت کنیم تا در مرحله ی بعد به سراغ جاده های تاریک طراحی ساختمان برویم.

زمانی که وارد رشته ی عمران شدیم مدام از خود سوال هایی را میپرسیدیم.به عنوان مثال میپرسیدیم که آینده ی این مسیر من به کجا ختم میشود؟آیاد در انتهای مسیر تصویر روشنی را دارم و یا تصویر تاریک سرنوشت من را میسازد؟آیا به انتها رسیدم موفق میشوم و یا خیر و یا حتی اگرموفق شدم ثروتمند هم میشوم و یا خیر؟

پس از سال ها تجربه در مورد رشته ی عمران به نتیجه ای رسیدم که این نتیجه را در یک‌بند کوتاه به شما عزیزان بیان میکنم.

شروع طراحی ساختمان

اجازه دهید تا مجددا جملات بالا را یادآور بشوم تا به درک بهتری در مورد طراحی ساختمان برسیم. طراحی به‌صورت کلی بر اساس معیار های مهندسان معماری، مهندسان سازه و قوانین هر کشور صورت میگیردد. تمام پروژه‌های ساختمانی نیازمند سرویس‌های طراح ساختمان است که معمولاً یک معمار یا مهندس ساخت که دارای مدرک باشد، است. در پروژه‌های کوچک‌تر و ساده‌تر معمولاً به یک فرد حرفه‌ای و دارای مدرک نیاز نیست و طراحی این پروژه‌ها معمولاً زیر دست یک طراح ساختمان، نقشه‌کش یا یک طراح داخلی و پیمان کا ر می‌باشد. اما پروژه‌های بزرگتر و پیچیده‌تر نیازمند خدمات عده زیادی از افراد حرفه‌ای و آموزش دیده که تحت نظارت یک معمار باشند، است.

نکته ی جالب در مورد طراحی ساختمان :

در بسیاری مواقع کارهای ساختمانی و قانون حرفه‌ها به افرادی این اجازه را می‌دهد تا یک ساختمان مسکونی و در برخی مواقع ساختمان‌های سبک تبلیغاتی را بدون مدرک معماری بسازند؛ که در ایالات‌متحده آمریکا و کانادا و برخی مکان‌های دیگر «مهندس طراح» معمول است که طراحی را بدون مدرک معماری «آمریکا توسط» کنسول ملی مدرک طراحان ساختمان ارائه می‌شود؛ که شاخه ای از «مؤسسهٔ طراحی آمریکا» می‌باشد. در بسیاری از موارد طراحان ساختمان به عنوان تکنولوژیست‌های معماری یا پیمان کار آموزش می‌بینند یا به مدرسه معماری رفته باشند که امکانات دادن مدرک را نداشته‌ است. بسیاری از طراحان ساختمان به عنوان طراحان خانه یا مسکونی شناخته می‌شوند. تمرکز آن‌ها عمدتاً بر روی طراحی مسکونی و بازسازی می‌باشد. در آمریکا، ایالات نوادا «طراحان مسکونی» برای کسانی به کار می‌رود که تحت هیئت مدیره ایالت نوادا در معماری «و طراحی داخلی و طراحی ساختمان» ثبت نام کرده‌اند. در استرالیا به کار بردن واژه معمار (برای مدرک گرفتن) بسیار با سخت گیری همراه است اما طراحی‌های معمارانِ در ساختمان‌ها سخت گیری کمتری دارد. واژهٔ طراح ساختمان معمولاً برای تمرین کنندگان طراحی که در هیئت مدیره ی معماری ایالت ثبت نام کرده‌اند به کار می‌رود. در کونیزلند واژهٔ طراح به عنوان کسی که مدرک آموزش عملی دارد به کار می‌رود، در ویکتوریا مراحل ثبت نامی برای طراحان وجود دارد و در ایالت‌های دیگر در حال حاضر هیچ آیین‌نامه ی دیگر برای حرفه وجود ندارد.

زمانی که ما در نظر داریم سازه را طراحی کنیم و یا دست به طراحی بزنیم در ابتدای کار مالک زمین تحت نام تجاری کارفرما در ابتدای کار دست به تهیه ی نقشه ی هوایی زمین خود میزند و در این نقشه در ابتدای کار ابعاد زمین خود ، ابعاد گذر راه کنار زمین و … را مشخص میکند و سپس زمانی که به تصمیم به ساخت زمین خود گرفت به سراغ یک مهندس معمار میرود و از وی درخواست طراحی  داخلی ساختمان و یا طراحی خارجی ساختمان را میکند.

در هر ساختمانی بسته به نوع و سبک کاربری خود (مسکونی – اداری – تجاری) باید ۳ بخش به صورت الزامی طراحی شود.

• بخش اول طراحی معماری ساختمان که شامل پلان‌ها و طراحی سه بعدی داخلی و نمای ساختمان می‌باشد.
• بخش دوم طراحی سازهٔ ساختمان بر اساس آیین نامه‌های داخلی یک کشور که از روی آن طراحی نقشه‌های اجرایی کشیده شده و ساختمان (سازه) اجرا می‌شود.
• بخش سوم طراحی تأسیسات ساختمان که در آن به طراحی تأسیسات مکانیکی و برقی پرداخته می‌شود.

هر کدام از موارد بالا به عهدهٔ یک شخص می‌باشد , بخش اول بر عهدهٔ مهندسین معماری , بخش دوم بر عهدهٔ مهندسین عمران و در نهایت بخش سوم هم وظیفهٔ مهندسین مکانیک می‌باشد.

سپس در ادامه موضوع ، بعد از اینکه مالک ساختمان با طراح معمار به توافق رسیدند ببه سراغ مهندس سازه میروند و در مورد سیستم سازه ای ساختمان مذکور صحبت میکنند.به طور کلی یک مهندس سازه زمانی که شروع به کار طراحی ساختمان میکند میبایستی که نقشه ی معماری را مشاهده کند و بر اساس پلان معماری به درک درستی از سیتسم باربر ساختمان برسد و در ذهن خود محل قرار گیری ستون ها و… را تصور کند.

کاملا بدیهی است که زمانی که تجربه ی افراد بیشتر میشود طراحی ساختمان حرفه ای تر میشود و به طور کلی طراحی‌ها رابطه ی مستقیم با تجربه و مهارت طراحان دارد و ذقیقا به همین دلیل است که مهندسان طراحی که از جایگاه های بالاتری برخوردار اند دستمزد های بیشتری برای طرج های خود دریافت میکنند.

طراحی ساختمان

در انتهای موضوع طراحی ساختمان تا آن جا پیش آمدیم که مالک و مهندس طراح به سراغ مهندس سازه  می‌آمدند و درخواست طراحی‌ساختمان را از نظر سازه ای میکردند و با طرحی که توسط مهندس سازه انجام میشد این کار به پایان میرسید.

اما گفتن این نکته بسیار حائز اهمیت است که ما این مطلب را بسیار ساده و روان بیان کردیم در صورتی که معمولا در ساختمان چند نفر به طور همزمان با یکدیگر همکاری میکنند و میتوانیم بگوییم که طراحی ساختمان یک موضوه تیمی میباشد نه یک موضوع فردی.

دقیقا به همین دلیل است در کشور های پیشرفته بر خلاف کشور عزیزم ایران هیچ‌گاه مشاهده نمیکنیم که یک نفر هم طراح معماری باشد و هم طراح سازه و هم فونداسیون ساختمان را طراحی کند( یعنی یک نفر وظیفه ی کل ساختمان را بر‌عهده بگیرد).

در مورد ساختمان های بلند مقداری جریان متفاوت است زیرا هنگامی که از سازه های بلند صحبت میکنیم طراحی ساختمان خاص میشود و در ابتدا باید با توجه به بار های موجود سیستم باربر سازه ای مشخص شود و سپس طراحی ساختمان از نظر معماری مورد بررسی قرار گیرد.

البته این حالت خاص ازساختمان ها تنها به ساختمان های بلند اختصاص ندارد بلکه بیشتر مختص به طراحی ساختمان های خاص میباشد حال میتواند از هر نظر خاص باشد(از نظر اهمیت ، از نظر ارتفاع،…).

پس توجه به این نکته بسیار ضروری است که زمانی که ما  از طراحی ساختمان های خاص صحبت میکنیم هم سیستم سازه ای ما بسیار اهمیت پیدا میکند و هم طراحی معماری ساختمان و در این‌گونه از پروژه ها بدلیل اهمیت سازه ، ساختمان از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار میشود و همینطور مهارت های هر فرد و در مجموع مهارت‌های تیم قدرت فوق‌العاده‌ای پیدا میکند.

دوستان عزیزم این مقاله (شروع داستان طراحی ساختمان و طراحی ساختمان های بلند )تنها بخش کوچکی از یکی از دوره های آموزشی بسیار قدرتمند ما تحت نام نخبگان طراحی میباشد.

دوره ی نخبگان طراحی تنها دوره ی ۰ تا صد طراحی میباشد که توسط آقای اشکان رجبی تدریس میشود و در این دوره ما به شما تمامی نکات برای طراحی ساختمان های معمولی +  ساختمان های معمولی در خارج از ایران + ساختمان های بلند +  ساختمان های بین‌المللی را آموزش میدهیم.

قابل به ذکر است که این تنها دوره آموزشی مطالب نیست بلکه دوره ی روانشناسی ثروت در عمران و دوره ی کسب و کار بینظیر هم میباشد و شما میتوانید با شرکت در این دوره به طور تمام وکمال از به یک مهندس نخبه در امر طراحی تبدیل شوید.

شما میتوانید برای شرکت در این دوره از طریق لینک زیر ثبت نام کنید.

ظرفیت دوره ی سال ۱۳۹۸ تکمیل شده است.

در انتها از شما خواهشمندیم که اگر در مورد مقاله ای که مطالعه کردید اطلاعاتی را دارید که سایرین میتوانند از آن استفاده کنند ، آن را با ما از طریق قسمت نظرات در زیر همین مقالع به اشتراک بگذارید.

اگر به دنبال مقالات بین‌المللی در این‌رابطه میباشید میتوانید درgoogle scholar جستجو کنید.