تعریف سقف در ایتبس (جلسه دهم)

تاریخ به‎‌روزرسانی: ۱۴۰۰/۰۵/۰۱

انسان‌­ها به مامنی برای زندگی روزمره خود نیازمندند. این نیاز از دیرباز و از زمانیکه در غارها زندگی می­‌کردند خودش را نشان داد و بعدها در تکامل شرایط زندگی، انسان‌­ها به یکجا نشینی و ساخت‌وساز روی آورده‌­اند. چهار دیواری خانه‌­مان را به هر شکلی که بسازیم باید برایش سقف تعیین کنیم.

 

درجلسه دهم آموزش ایتبس در نظر داریم تا به موضوع تعریف سقف در ایتبس بپردازیم و آسان‌ترین روش برای وارد کردن سقف‌ها را بیان کنیم.

 

 

 

تمایل دارید این جلسه و جزوه آموزشی آن را دانلود کنید؟
اين جلسه حاوي

1. فيلم آموزشي بالا
2. ۲ جزوه آموزشي براي درک بهتر ويديو به زبان فارسي

ميباشد، اگر تمايل داريد تمامي۴۴ قسمت آموزش ايتبس و تمامي جلسات آموزش سيف را دانلود کنيد، بايد عضو الماسي شهر نوين عمران ومعماري باشيد! چنانچه تاکنون ثبت نام نکرديد از طريق دکمه زير ثبت نام کنيد.

تاکنون بيش از ۲۰۰۰ نفر عضو الماسي شهر نوين عمران ومعماري شده اند!

هزينه عضويت تنها ۲۹ هزار تومان

خيلي سريع من را عضو الماسي کن!

 

 

مقدمه طراحی سقف در ایتبس:

اگر به یاد داشته باشید در جلسه هفتم آموزش ایتبس که مربوط به معرفی مشخصات مصالح در نرم‌افزار Etabs بود ما به تعریف مصالح اولیه خود پرداختیم.

در این جلسه بود که یک ماده به نام بتن با وزن مخصوص ۰ در نرم‌افزار اعمال کردیم و نام آن را (Con0) قرار دادیم. اگر به یاد داشته باشید در این جلسه  بیان کردیم و به شما اعضای شهر نوین عمران و معماری ، خاطر نشان شدیم که در جلسات بعدی دلیل این عمل رابیان خواهیم کرد.

آموزش ایتبس ما جلسه به جلسه جلو رفت تا به این جلسه یعنی جلسه یازدهم رسیدیم که قرار است در این جلسه به تعریف سقف در ایتبس بپردازیم.

در ابتدا تمامی جلسات گذشته را به صورت تیتر بار مرور می‌کنیم و سپس به‌سراغ این جلسه (یعنی تعریف سقف در ایتبس) می‌آییم.

1. در جلسه اول به توضیحات کلی در مورد این دوره اشاره کردیم!
2. در جلسه دوم از مسیر طراحی سازه صحبت کردیم.
3. در جلسه سوم دوره فیلم آموزش Etabs با یکدیگر کنترل پلان معماری را آموزش دیدیم.
4. در جلسه چهارم به موضوع کنترل پلان معماری در اتوکد پرداختیم.
5. در جلسه پنجم از آموزش کامل etabs به بررسی انواع سیستم های باربر سازه‌ای پرداخته‌ایم.
6. در جلسه ششم وارد موضوع مدل‌سازی در نرم‌افزار ایتبس شدیم.
7. در جلسه هفتم آموزش معرفی مشخصات مصالح در ایتبس خدمت شما ارایه گردید!
8. در جلسه هشتم آموزش ایتبس به تعریف مقاطع ستون در ایتبس پرداختیم.
9. در جلسه نهم آموزش ایتبس تیرهای ساختمانی بیان شد.
10. در جلسه دهم به موضوع تیر بتنی پرداختیم و تیرهای بتنی را در نرم‌افزار وارد کردیم !

 

تا به اینجای کار با یکدیگر ۱۰ جلسه پیش رفتیم و کارهای زیادی را انجام دادیم. اما هنوز کار ما تمام نشده است و می‌خواهیم مطالب بیشتری را آموزش ببینیم. در این جلسه درمورد سقف‌ها در نرم‌افزار ایتبس صحبت می‌کنیم. در حال حاضر در مرحله تعریف کردنی‌ها قرار داریم. خیلی از شما عزیزان از ما می‌پرسید که تعریف کردن با مدل‌سازی چه تفاوتی دارد؟ مدل‌سازی بر روی تحلیل اثر می‌گذارد اما تعریف کردنی‌ها بر روی طراحی و دیزاین تاثیر گذارند. اگر تمایل دارید در مورد سقف‌ها، دال‌های یک‌طرفه، دال‌های دوطرفه، دیافراگم، صلبیت، انعطاف‌پذیری و هر نکته دیگری در مورد سقف‌ها یاد بگیرید وبینار آشنایی با انواع سقف‌ها را مشاهده کنید. اما در این جلسه چکیده‌ای از آن وبینار را برای شما خواهم گفت.

 

سقف چیست؟

قبل از تعریف سقف در ایتبس باید به مفهوم سقف‌ها اشاره کنیم. سقف به سطح بالایی یک اتاق یا یک سازه گویند. سازه ما ممکن است یک طبقه و یا چند طبقه باشد. دلیل استفاده از سقف در ساختمان‌های یک طبقه برای محافظت از نور آفتاب، برودت، باران و برف و در ساختمان‌های چند طبقه علاوه بر این کار برای جداسازی طبقات از یکدیگر می‌باشد؛ به‌گونه‌ای که سقف یکی از طبقات، زمین طبقه دیگری محسوب می‌شود.

در مناطق سردسیر ارتفاع سقف تا کف معمولاً کم می‌باشد تا محل راحت‌تر گرم شود و در مناطق گرمسیر به خاطر جریان داشتن هوا عموما ارتفاع سقف زیادتر می‌باشد.

 

انواع سقف‌های رایج در صنعت عمران:

از انواع سقف‌های مورد استفاده در صنعت ساختمان‌سازی می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود.

• سقف طاق ضربی
• سقف تیرچه بلوک سفالی، سیمانی و تیرچه فلزی
• سقف دال بتنی
• سقف تیر دال
• سقف کوبیاکس
• سقف کامپوزیت
• سقف عرشه فولادی
• سقف روفیکس
• سقف وافل
• سقف کاذب
• سقف پیش تنیده

قبل از آموزش تعریف سقف در ایتبس باید انواع سقف‌ها را بشناسیم و نکات آن‌ها را بدانیم. برای اینکه در مورد سقف‌های بالا اطلاعاتی را بدست بیاورید به شما پیشنهاد می‌کنم که مقاله انواع سقف‌های ساختمانی را در شهر نوین عمران و معماری مطالعه کنید تا به اهمیت این جلسه پی ببرید. در این مقاله ما بیان کردیم طراحی سقف‌ها از آنجایی اهمیت دارد که  سقف‌ها به عنوان اولین عضو سازه‌ای درگیر نیروهای جانبی مثل نیروی ناشی از بار زلزله و یا بار باد می‌شود.

 

اصطلاح Load Magnet:

قبل از آنکه مدل‌سازی و تعریف سقف‌ در ایتبس را بیان کنیم، به اصطلاح Load Magnet می‌پردازیم.
Load Magnet به چه معناست؟ به معنای آهنربای بارها می‌باشد. اما آهنربای بارها یعنی چه؟
یعنی ما آهنربایی داریم که بارهای سازه‌ای را به سمت خودش جذب می‌کند. یعنی هر المان سازه‌ای با توجه به سختی که دارد مقداری بار را به سمت خودش جذب می‌کند. هر مقطعی که سختی بیشتری داشته باشد به‌طبع، نیروهای جانبی بیشتری را به سمت خود جذب می‌کند. در اصلاح طراحی به این مورد Load Magnet می‌گوییم.

اما Load Magnetها بر چه اساسی تقسیم بار می‌کنند و در طراحی چه تاثیری دارند؟ اینکه در کجاها باید از Load Magnetها استفاده کنیم مربوط به دوره‌های پیشرفته‌تر مانند دوره جعبه ابزار طراحی سازه‌های بتنی و فولادی می‌باشد.

نکته: سقف‌ها بر اساس Load Magnet که المان سازه‌ای دارد مقداری بار را به آن المان می‌دهد. سقف‌ها از آنجایی در طراحی سازه برای ما اهمیت پیدا می‌کنند که بارهای جانبی را به Load Magnet می‌رسانند.

 

چرا سقف‌ها اهمیت دارند؟

سقف‌ها از ۲ جنبه بسیار حائز اهمیت می‌باشند.
۱) انواع بارهای موجود در ساختمان
 بارهای ثقلی
 بارهای جانبی
۲) وظیفه سقف‌ها

سقف‌ها در مرحله اول با بارهای جانبی مواجه می‌شوند. فرض کنید ۲ ارتش می‌خواهند به جنگ با یکدیگر بروند. ارتش اول مسائلی است که ما طراحی کرده‌ایم. ارتش دوم نیروهایی هستند که به سازه ما اعمال می‌شوند. این نیروها شامل بارهای ثقلی و بارهای جانبی می‌شود.
در جلسات آینده آموزش رایگان ایتبس، در مورد بارهای ثقلی، بارهای جانبی (که همان نیروی زلزله و باد هستند) و به‌طور کلی بارگذاری صحبت خواهیم کرد.

پس قسمت اولی که با لشکر حریف روبه‌رو می‌شود، سقف‌های ما هستند. از این نظر سقف‌ها بسیار اهمیت دارند که بتوانند برخورد مناسبی با لشکر حریف داشته باشند.
زمانیکه این سقف به لشکر حریف رسید، باید وظیفه خودش را انجام دهد.

 

وظیفه سقف‌ها:

۱) تحمل و انتقال بارهای مرده و زنده به تیرها، ستون‌ها و یا هر المان باربر سازه‌ای که داریم. (مانند قاب‌های خمشی، تیرها و ستون‌ها)
۲) توزیع نیروهای جانبی ناشی از زلزله بین المان‌های باربر جانبی با توجه به سختی هر المان.

شکل زیر را در نظر بگیرید. ما ستون‌هایی داریم که روی این ستون‌ها، تیر سبک و سپس دالی قرار گرفته است. این دال می‌تواند دال یک طرفه، دال دو طرفه، تیرچه بلوک، پرومیت و یا هر چیز دیگری که بتوانیم طراحی کنیم باشد. روی این سقف، بارهایی نیز وجود دارد. افرادی که مشاهده می‌کنید بارهای ثقلی هستند که به‌صورت ثقل در جهت عمود بر زمین وارد می‌شوند. در قسمت کناری، بارهای جانبی را مشاهده می‌کنید که به سازه مربوط می‌شوند؛ مانند بار زلزله.
پس در مرحله اول سقف با این بارها مواجه می‌شود و سپس وظایف خود را به‌درستی انجام می‌دهد.

 

 

اما یک سوال: آیا این مقادیر زیاد هستند؟
بله، این مقادیر بسیار زیاد هستند. ما یک وزنی از بتن ایجاد می‌کنیم تا بتوانیم بار بیشتری از خودش را تحمل کند. بارهای ثقلی معمولا کم خطرتر از بارهای جانبی هستند.

 

چند اصطلاح در تعریف سقف در ایتبس:

در سقف‌ها ما باید با چند اصطلاح آشنا شویم:
۱) صلبیت سقف‌ها:
صلبیت سقف‌ها شامل موارد زیر می‌شود:
 سقف صلب
 سقف انعطاف پذیر
 سقف نیمه صلب

به نظر شما از کدام یک از این سقف‌ها باید در سازه خود استفاده کنیم؟ شما می‌توانید از مبحث نهم که منبع بسیار جامع و کاملی می‌باشد استفاده کنید و اطلاعات زیادی را به‌دست آورید. اما ما راه‌حل آسان‌تری را برای شما در نظر گرفته‌ایم. شما می‌توانید دوره جعبه ابزار طراحی سازه‌های بتنی را تهیه کنید تا بر این مباحث تسلط کافی پیدا کنید. در این دوره مباحث آئین‌نامه ACI، Eurocode ، سنگاپور و … تحلیل و بررسی شده‌اند.

 

انواع عملکرد سقف‌ها:

عملکرد یک طرفه:

منظور از انتقال بار یکطرفه در سقف‌ها این است که طراح سازه‌ای فرض می‌کند کل بار سقف فقط در امتداد دو ضلع مقابل هم بر تیرهای اطراف آن منقل می‌شود. در این حالت جهت انتقال بار با نمادی  مشخص می‌شود.

 عملکرد دو طرفه:

اما در انتقال دو طرفه فرض بر آن است که انتقال بار در یک چشمه از طریق هر چهار ضلع سقف بر روی تکیه‌گاه‌ها (که می‌توانند تیرها یا دیوارها باشند) منتقل می‌شود.

بطورکلی همیشه، انتقال بار در تمامی سقف‌ها به صورت دوطرفه است، اما در بعضی از سقف‌ها مثل سقف تیرچه بلوک، انتقال بار در یک جهت، بسیار ناچیزتر از جهت دیگر است که از انتقال بار در آن جهت صرف نظر می‌شود. در عملکردهای یک طرفه و دو طرفه باید دقت کنیم که از کدام سقف‌ها استفاده می‌کنیم. در ادامه فلوچارتی برای شما آورده‌ایم که انواع سقف‌ها را به‌طور واضح برای شما بیان کرده است.

 

در سقف‌های یک طرفه، معروف‌ترین آن‌ها، سقف‌های تیرچه بلوک هستند. اگر از نظر علمی بخواهیم بررسی کنیم سقف‌های تیرچه بلوک افتضاح هستند. اما از نظر اجرایی، اجرا سقف‌های تیرچه بلوک بسیار جامع‌تر می‌باشد. پس از نظر مهندسی یک فاجعه در طراحی سازه‌ها محسوب می‌شوند. در این جلسه آموزش رایگان ایتبس ما سقف‌های تیرچه بلوک را طراحی می‌کنیم.

 

 

تعریف سقف در ایتبس:

با توجه به مسائل بالا به سراغ تعریف سقف در ایتبس می‌رویم و اطلاع مربوط به سقف‌ها را در نرم‌افزار وارد می‌کنیم.

۱) وارد نرم‌افزار ایتبس شده و فایل جلسه گذشته را باز می‌کنیم.

۲) از سربرگ بالا، گزینه Define سپس Section Properties را انتخاب می‌کنیم. برای وارد کردن سقف‌ها دو گزینه Deck Sections و Slab Sections وجود دارد.

 

گزینه DECK در هنگام تعریف سقف در نرم‌افزار ایتبس:

معمولا می‌توانیم بگوییم در هنگام تعریف سقف در ایتبس هر زمان که در نظر داشته باشیم سقفی را مدل کنیم که انتفال بار از آن سقف بر روی تیرها بصورت یکطرفه باشد، از این گزینه استفاده می‌کنیم. از مهم‌ترین موارد در انواع سقف‌ها که امکان انتقال بار یک طرفه را به ما م‌یدهد سقف تیرچه بلوک و کامپوزیت می‌باشد.

 

۳) با توجه به اینکه ما می‌خواهیم سقف تیرچه بلوک طراحی کنیم پس گزینه Deck Sections را انتخاب می‌کنیم تا پنجره Deck Properties باز شود.

۴) به‌طور پیش‌فرض Deck1 در نرم‌افزار تعریف شده است. گزینه Modify/ Show Property را انتخاب می‌کنیم تا پنجره Deck Property Data باز شود.

۵) در ابتدا در قسمت Property Name نام آن را به Joist (به معنای تیرچه بلوک) تغییر می‌دهیم.

۶) گزینه بعدی Type است که چندین حالت دارد. اگر هر کدام از گزینه‌های آن را انتخاب کنیم و روی علامت تعجب کنار آن ماوس خود را نگه داریم شکل آن را به ما نشان می‌دهد.
به‌طور کلی برای سقف‌های تیرچه بلوک و عرشه‌های فلزی با بتن رویه گزینه Filled، برای عرشه‌های فلزی بدون بتن رویه گزینه Unfilled و برای سقف‌های کامپوزیتی Solid Slab انتخاب می‌شود.

۷) در قسمت Slab Material ما C0 که در جلسات گذشته آموزش رایگان ایتبس تعریف کرده‌ایم را انتخاب می‌کنیم. اینکار باعث می‌شود وزن آن را محاسبه نکند و سازه اقتصادی‌تر شود.

۸) در قسمت Property Data باید اطلاعات مربوط به سقف را وارد کنیم. برای وارد کردن این اطلاعات می‌توان در قسمت علامت تعجب گزینه Type ماوس خود را نگه داشته تا به ما نشان دهد هر کدام از اندازه‌های خواسته شده مربوط به چه قسمتی می‌باشد.
ولی ما به مهندسین عمران پیشنهاد می‌کنیم که به قسمت Property Data کاری نداشته باشند. دلیل آن این است که در نرم‌افزار ایتبس اگر ما مشخصات هندسی هر کدام را وارد کنیم در وزن مخصوص آن‌ها ضرب می‌شود. در نرم‌افزار ایتبس تغییر شکل‌های مربوط به سقف‌ها حائز اهمیت نیستند، پس این اطلاعات نیاز به مدل‌سازی ندارند.

 

۹) همانطور که در جلسات گذشته هم بیان کردیم مدل‌سازی و تعریف کردن توام با یکدیگر می‌باشند. در این مرحله می‌خواهیم مدل‌سازی سازه‌مان را تکمیل‌تر کنیم. مجددا فایل اتوکد را باز می‌کنیم. برای مدل‌سازی می‌توانیم از نوار ابزار کناری نرم‌افزار استفاده کنیم. با این گزینه‌ها می‌توانیم خیلی سریع‌تر طراحی را انجام دهیم.

۱۰) در قسمت پایین، به حالت All Stories تغییر می‌دهیم تا تغییرات در هر طبقه اعمال شود. ستون‌ها را با توجه به پلان طراحی معماری با استفاده از گزینه Quick Draw Columns در نرم‌افزار ایتبس وارد می‌کنیم.

۱۱) از نوار ابزار کنار نرم‌افزار ایتبس، گزینه Quick Draw Beams/ Columns را کلیک می‌کنیم. در پنجره Property of Objects، در قسمت Property تیر B30*30 را انتخاب می‌کنیم.

۱۲) سپس دال‌ها را استفاده از گزینه Draw Rectangular Floor/ Wall اختصاص می‌دهیم. در پنجره Property of Objects، در قسمت Property، Joist را انتخاب می‌کنیم.
همانطور که می‌بینیم جهت تیرها را با رسم دال‌ها به ما نشان دادع می‌شود.

 

۱۳) در نهایت فایل را Save می‌کنیم.

 

در انتها از شما خواهشمندم تا فیلم بالا را مشاهده بکنید و در قسمت زیر ما را از نظرات ارزشمند خودتان بهرمند سارید.